Zomertijd

Zomertijd: waarom je er meer last van kunt hebben dan je denkt.

Veel mensen merken het elk voorjaar weer: de zomertijd is begonnen, maar je voelt je allesbehalve energiek. In deze blog leg ik uit hoe dat komt – en wat je eraan kunt doen om je ritme weer op de rails te krijgen.

Je kent het vast wel: de klok gaat een uurtje vooruit, het is langer licht, en voor je gevoel zou je energie moeten hebben voor tien. Toch voelen veel mensen zich juist moe, prikkelbaar of uit hun doen in de eerste weken na het ingaan van de zomertijd. Hoe kan dat nou?

Een uurtje lijkt weinig, maar je lijf denkt daar anders over.

We hebben allemaal een biologische klok die ervoor zorgt dat je ’s avonds moe wordt en ’s ochtends wakker. Die klok is heel gevoelig voor licht. Als het ’s avonds ineens een uur langer licht is, denkt je lichaam: tijd om actief te blijven!

Terwijl je hoofd misschien weet dat je naar bed moet, krijgt je lijf daar dus geen duidelijk seintje voor. En dat kan je ritme flink verstoren.

Zeker als je al gevoelig bent voor slecht slapen, stress of onregelmatige dagen (bijvoorbeeld door wisselende werktijden of jonge kinderen), dan merk je dit extra goed. Slapen lukt minder goed, je voelt je minder fit en het kost meer moeite om op gang te komen.

Is het erg?

Op zich niet – je lichaam past zich vanzelf weer aan. Maar dat kost tijd. Sommige mensen merken het een paar dagen, anderen zelfs een paar weken. En in die periode ben je net wat minder scherp, sneller emotioneel of heb je meer zin in suiker. Niet handig als je juist goed bezig was met gezonder eten of meer bewegen.

Wat kun je doen om sneller in het ritme te komen?

Gelukkig kun je je lichaam helpen om zich aan te passen. Dit zijn een paar praktische tips:

1. Kom in de ochtend direct in het daglicht
Ga bij voorkeur binnen een half uur na het opstaan even naar buiten. Daglicht in de ochtend helpt je biologische klok om zich sneller aan te passen aan het nieuwe ritme.

2. Bouw het slapen niet af, maar op
Probeer in de week vóór de zomertijd je bedtijd elke dag een kwartiertje te vervroegen. Dat is makkelijker dan ineens een heel uur opschuiven. (Heb je deze stap gemist? Geen probleem – dan zijn de andere tips extra waardevol.)

3. Beperk licht in de avond
Zet ’s avonds op tijd je schermen uit en dim de lichten in huis. Een rustige avondroutine zonder fel licht helpt je lichaam om melatonine aan te maken – het hormoon dat je slaperig maakt.

4. Pas je verwachtingen aan
Je hoeft je niet direct topfit te voelen. Als je weet dat je even moet wennen, kun je daar rekening mee houden. Plan bijvoorbeeld geen intensieve afspraken in de eerste dagen na de klokwisseling.

5. Eet niet te zwaar laat op de avond
Een volle maag kan je slaap verstoren. Zorg dat je lichaam 's avonds niet nog hard aan het werk is met verteren, maar tot rust kan komen.

Tot slot: wees mild voor jezelf

De zomertijd klinkt gezellig – en dat is het vaak ook – maar het mag ook best even wennen zijn. Merk je dat je slaapritme in de war is? Je bent niet de enige. Geef jezelf de tijd om te herstellen, kies voor rust waar dat kan en ondersteun je lichaam met regelmaat, licht en ontspanning.

"Slaap helpt je niet alleen herstellen — het helpt je ook weer in balans komen."